برنامه ریزی شهری
مریم ایلانلو؛ احسان سهرابی
دوره 3، شماره 3 ، آذر 1401، ، صفحه 98-119
چکیده
زمینه و هدف: در پی تغییرات سریع شـهرها بخشـی از بافتهـای شـهری بـه علـت فرسـودگی نتوانسـتهاند بـا محـیط خـود و خدمات دهی به ساکنین ارتباط برقرار مینماید. امروز آسیبپذیری بافتهای فرسوده در برابر سوانح طبیعـی بـه عنوان مسئلهای جهانی پیش روی مدیران شهری قرارگرفته است. با توجه بـه شـرایط و موقعیـت بافـت فرسـوده محله جوادیه ...
بیشتر
زمینه و هدف: در پی تغییرات سریع شـهرها بخشـی از بافتهـای شـهری بـه علـت فرسـودگی نتوانسـتهاند بـا محـیط خـود و خدمات دهی به ساکنین ارتباط برقرار مینماید. امروز آسیبپذیری بافتهای فرسوده در برابر سوانح طبیعـی بـه عنوان مسئلهای جهانی پیش روی مدیران شهری قرارگرفته است. با توجه بـه شـرایط و موقعیـت بافـت فرسـوده محله جوادیه واقع در منطقه 16 تهران و توجه نکردن و رسیدگی نامناسب شرایط تابآوری در برابر مخاطرات طبیعی در وضعیت نابسامانی قـرار دارد. این پژوهش به ارزیابی میزان تابآوری بافت فرسوده محله جوادیه در برابر حوادث طبیعی با تاکید بر زلزله میپردازد.روش بررسی: پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی – تحلیلی و به دوصورت اسنادی و پیمایشی میباشد. چگونگی و میزان تابآوری محدودهی بافت فرسودهی جوادیه در برابر زلزله با هشت معیار شامل؛ نفوذپذیری محله، قدمت ساختمان، تعداد طبقات، تراکم ساختمان، تراکم جمعیت، دسترسی به فضای باز، کیفیت ابنیه و مساحت قطعات، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. هر یک از زیرمعیارها دارای میزان اهمیت متفاوتی نسبت به دیگری میباشد. با توجه به نظر متخصصان شهر، وزن هر کدام از زیرمعیارها تعیین گردید و میزان اهمیت هرکدام از زیرمعیارها در Arc Gis در مرحلهیReclassify لحاظ گردید. در نهایت، برای تهیهی پهنههای تابآور شهر در برابر زلزله از روش تحلیل شبکه فازی برای وزندهی معیارها استفاده شد. برای وزندهی از نظرات 25 کارشناس و خبره (کارمند شهرداری منطقه 10 شهرداری تهران) در این زمینه استفاده شده است.یافته ها و نتیجه گیری: نتایج حاصل از تحلیل یافتهها، بیانگر آن است که میزان تابآوری بافت فرسوده محله جوادیه در برابر زلزله، نامناسب است. بطوریکه با توجه به شاخص کیفیت ابنیه و اهمیت آن در برابر زلزله، بالاترین ضریب امتیاز را این شاخص به خود اختصاص داده و برابر با 256/0میباشد. در اولویت دوم، نفوذپذیری محله قراردارد که امتیاز این معیار در این پژوهش معادل 248/0 بوده و بالاخره کمترین امتیاز را مساحت قطعات (045/0) به خود اختصاص داده است. در جهت بهبود تابآوری محله توسعه و به روزرسانی شبکههای زیرساختی محلات بافت و گسترش فضای سبز و باز در بافت فرسوده برای استفاده درزمان بحران پیشنهاد میگردد.
هادی آتش بار؛ مریم ایلانلو
دوره 3، شماره 1 ، تیر 1401، ، صفحه 68-87
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به اهمیت شکوفایی شهری هدف از این پژوهش بررسی نحوه توزیع شاخصهای شکوفایی شهری و اولویتبندی این شاخصها در مناطق پنج گانه بندر ماهشهر است.روش بررسی: روش پژوهش مورد استفاده در این پژوهش، از نوع نظری – کاربردی با رویکرد اصلی توصیفی- تحلیلی است و به صورت موردی مناطق 5 گانه بندر ماهشهر مورد بررسی قرار گرفته ...
بیشتر
زمینه و هدف: با توجه به اهمیت شکوفایی شهری هدف از این پژوهش بررسی نحوه توزیع شاخصهای شکوفایی شهری و اولویتبندی این شاخصها در مناطق پنج گانه بندر ماهشهر است.روش بررسی: روش پژوهش مورد استفاده در این پژوهش، از نوع نظری – کاربردی با رویکرد اصلی توصیفی- تحلیلی است و به صورت موردی مناطق 5 گانه بندر ماهشهر مورد بررسی قرار گرفته است. با استفاده از مبانی نظری تحقیق و پیشینه تحقیق، متغیرهای تحقیق تهیه گردید. سپس پرسشنامهای طراحی گردید که شامل 6 شاخص و و 21 معیار و 63 زیر معیار میگردد. سپس پرسشنامه طراحی شده میان جامعه آماری توزیع گردید و نتایج آن با استفاده از آزمون t و تحلیل واریانس و آزمون Scheffe تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها و نتیجه گیری: در ابتدای امر اختلاف میان گروهها و میانگینهای مورد بررسی بهعنوان دادههای خام مورد بررسی قرار گرفت که نتایج آن برای شکوفایی شهری مناطق نشان داد که شاخصها از سطح معنادار(Sig) بالایی برخوردار هستند. سپس برای وزندهی معیارها نیز از روش AHP فازی استفاده گردید. نتایج نشان داد، شاخص بهرهوری با وزن 203/0 رتبه اول و بعد از آن شاخص کیفیت زندگی با رتبه 195/0 رتبه دوم و زیرساختها با وزن 187/0 در رتبه سوم قرار دارد. در مرحله بعد استفاده از روشهای TOPSIS, Waspas و در نهایت از مدل ادغامی کپلند به اولویتبندی مناطق پرداخته شد. نتایج تحقیق نشان داد منطقه سه شهری بندر ماهشهر بیشترین میزان و اولویت اول را از حیث شاخصهای شکوفایی شهری را به خود اختصاص داده و آخرین منطقه نیز اختصاص به منطقه یک است.
احسان سهرابی اشلقی؛ مریم ایلانلو
دوره 3، شماره 1 ، تیر 1401، ، صفحه 108-127
چکیده
زمینه و هدف: در سالهای اخیر مفهوم شهر خلاق به یکی از مباحث پرطرفدار نزد صاحبنظران، محققان و تصمیم سازان بدل شده است، به طوری که شهرهای بزرگ و کلانشهرهایی تمرکز دارند که بتوانند آستانهی تقاضای کافی و متنوعی از مردم و فعالیتها را به وجود آورند. هدف از انجام این پژوهش بررسی وضعیت کلان شهر تهران میباشد، به این منظور که وضع ...
بیشتر
زمینه و هدف: در سالهای اخیر مفهوم شهر خلاق به یکی از مباحث پرطرفدار نزد صاحبنظران، محققان و تصمیم سازان بدل شده است، به طوری که شهرهای بزرگ و کلانشهرهایی تمرکز دارند که بتوانند آستانهی تقاضای کافی و متنوعی از مردم و فعالیتها را به وجود آورند. هدف از انجام این پژوهش بررسی وضعیت کلان شهر تهران میباشد، به این منظور که وضع موجود تا چه حد میتواند شهر تهران را به عنوان شهری خلاق با توجه به عوامل و ویژگی های عنوان شده، معرفی کند. در همین راستا پرسشنامهای براساس مبانی نظری و پیشینه پژوهش در 6 شاخص (سرزندگی شهری، مشارکت، تکنولوژی ارتباطی، کارآیی و اثر بخشی، تنوع شهری و صنایع خلاق) طراحی گردید.روش بررسی: با توجه به اینکه جمعیت شهر تهران در سال 1395 برابر با 8679936 نفر است. طبق فرمول کوکران تعداد پرسش نامه توزیع شده برابر با 403 عدد میباشد. در تجزیه و تحلیل دادهها از روشهای اماری آزمون t، آزمون فیشر، میانگین رتبه، رگرسیون و همبستگی چند متغیره استفاده شده است.یافتهها و نتیجه گیری: بیشترین مقدار t متعلق به تکنولوژی ارتباطی میباشد که مقدار آن برابر033/11میباشد. کمترین مقدار هم متعلق به صنایع خلاق امور با 780/2- میباشد که بیانگر نامطلوب بودن وضعیت این گویه میباشد. در تمامی شاخص های به جزء صنایع خلاق مقدار t بیشتر از صفر و مثبت است. نتایج پژوهش نشان میدهد از میان شاخصهای بررسی شده، شاخص صنایع خلاق با مقدار بتای313/0 بیشترین نقش و قدرت تبیین را در پیشبینی تحقق شهر خلاق در محدودة مورد مطالعه داشته است. همچنین با توجه به آزمونهای آماری مناطق 22، 6 و 2، 1، 21 در رتبههای اول و دوم سطوح خلاقیت در شهر تهران قرار گرفتهاند.
مهرزاد الله ویردی؛ مریم ایلانلو
دوره 2، شماره 4 ، اسفند 1400، ، صفحه 95-118
چکیده
شهروندی و رفتار شهروندان، از متغیرها و عوامل بنیادین، در گسترش سرمایه اجتماعی و به دنبال آن توسعه جوامع بشری است، که اهمیت یافتن آن در مطالعات شهری و پرداختن به آن در این تحقیق نشات گرفته از آن است. هدف از این پژوهش بررسی شاخصهای رضایت شهروندی و تأثیر رضایت بر رفتارهای مثبت در منطقه 16 تهران میباشد. این پژوهش از نظر روش در زمره ...
بیشتر
شهروندی و رفتار شهروندان، از متغیرها و عوامل بنیادین، در گسترش سرمایه اجتماعی و به دنبال آن توسعه جوامع بشری است، که اهمیت یافتن آن در مطالعات شهری و پرداختن به آن در این تحقیق نشات گرفته از آن است. هدف از این پژوهش بررسی شاخصهای رضایت شهروندی و تأثیر رضایت بر رفتارهای مثبت در منطقه 16 تهران میباشد. این پژوهش از نظر روش در زمره تحقیقات توصیفی- پیمایشی و از نوع همبسـتگی محسـوب مـیشود به منظور بررسی کیفیت ادارک شده در منطقه 16 شهرداری تهران، چهار بعد ( امکانات و زیرساختهای شهری، نیازهای پایه، محیطاجتماعی و محیطزیست) و به منظور رفتارهای مثبت، رضایت کلی( 4 گویه)، دلبستگی شهروندان ( 3 گویه) ، قصد ترک(2گویه) و گفتار مثبت(2 گویه) بر مقیاس لیکرت 5 در امتیازی در نظر گرفته شد. در مرحله بعد پرسشنامه در جامعه آماری توزیع گردید. برای تجزیه و تحلیل دادهها پس از تهیه ماتریس همبستگی، با استفاده از برنامه Amos و از طریق تحلیل مسیر، محاسبات لازم صورت گرفت و برای مدل پیشنهادی Amos، شاخصهای نیکوئی برازش اجرا گردید. نتایج متغیر کیفیت ادارک شده نشان میدهد تفاوت چشمگیری بین نواحی مورد مطالعه در میانگین به دست آمده برای هر یک از گویهها وجود دارد به نحوی که ناحیه یک نسبت به سایر نواحی از میانگین کمتر برخوردار هستند. نتایج به دست آمده، از آزمون مدل برای بررسی روابط متغیرها به این شرح بود که تأثیر رضایت در دلبستگی شهری با 550/0 مثبت بود. تأثیر کیفیت ادارک شده در رضایت شهروند به عنوان بالاترین ضریب مسیر در بین ضرایب تأیید شد. به عنوان بالاترین ضریب مسیر در بین ضرایب تأیید شد. همچنین تأثیر مثبت متغیر رضایت در گفتار مثبت 536/0 تأیید شد.