تحلیل توزیع فضایی کاربری اراضی اوقات فراغت در مناطق روستایی مطالعه موردی: شهرستان مراغه

نوع مقاله : مقاله مستخرج از پایان نامه

نویسندگان

1 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

2 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

3 استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

زمینه و هدف:محیط روستایی به عنوان بستر زندگی و فعالیت های انسان، موضوعی چند بعدی است. در این بین مسأله اوقات فراغت روستایی بخشی از مسائل گسترده تری است که در سطح ملی و منطقه ای نمود پیدا می کند و لازم است در تمامی ابعاد آن به ویژه کاربری اراضی اوقات فراغت پژوهش صورت گیرد. به تبع این ضرورت، این پژوهش بر آن است تا به مطالعه، تحلیل توزیع کاربری اراضی اوقات فراغت در روستاهای شهرستان مراغه بپردازد.
روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است و جهت جمع آوری اطلاعات آن از روش های اسنادی- میدانی استفاده شده است. در انجام این مطالعه ابتدا از اطلاعات مورد نیاز در زمینه موضوع و منطقه جمع آوری و سپس براساس روشی فرآیندی و با استفاده از   SPSS تجزیه و تحلیل و جمع بندی داده ها و هچنین تلفیق و ترکیب لایه های اطلاعاتی صورت گرفته و علاوه بر تطبیق نتایج و درک صحیح تر مسأله، مطالعات میدانی نیز به عمل آمده است.
یافته ها و نتیجه گیری: یافته های این پژوهش بیانگر این مطلب است که در بین کاربری های اوقات فراغت، کاربری فرهنگی و مذهبی دارای اهمیت یکسان و دارای اولویت اول از نگاه روستاییان بوده، همچنین الگوی توزیع کاربری ها دارای الگوی نامتوازن بوده و تنها روستای ورائوی و نوا از سطح برخورداری بالاتری برخودار می باشند. متناسب با یافته های پژوهش، افزایش سطح کاربری و تفریحی برای جوانان، توجه به مقوله فرهنگ و بافت فرهنگی نواحی روستایی و تهیه و تدوین برنامه های مفرح و معرفی جاذبه های روستایی از طریق رسانه های جمعی، پیشنهاد می شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of Spatial Distribution of Leisure Land Use in Rural Areas Case Study: Maragheh Township

نویسندگان [English]

  • Sima Biabani 1
  • Mehdi Pour Taheri 2
  • Abdolreza Roknedin eftekhari Eftekhari 3
1 Master of Geography and Rural Planning, Department of Rural Geography and Planning, Faculty of Letters and Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department of Geography and Rural Planning, Faculty of Letters and Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
3 Professor, Department of Geography and Rural Planning, Faculty of Letters and Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Background and Aim: The rural environment as the bed of human life and activities is a multidimensional issue. In the meantime, the issue of rural leisure is one of the broader issues that are reflected at the national and regional levels, and it is necessary to conduct research in all its dimensions, especially the use of leisure lands. Due to this necessity, this research intends to study and analysis the distribution of leisure land use in the villages of Maragheh city.
Methods: This research is of descriptive-analytical type and documentary-field methods have been used to collect its information. In this study, first, the required information in the field of subject and region was collected and then based on a process method using SPSS data analysis and summarization as well as integration and combination of information layers and in addition to matching the results and a more accurate understanding of the problem has been done in field studies.
Findings and Conclusion: The research findings showed that, among leisure uses, cultural and religious uses are of equal importance and have the first priority from the villagers' point of view. Also, the pattern of distribution of land uses has an unbalanced pattern and only the villages of Varjoui and Nova have a higher level of enjoyment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Leisure
  • Land use
  • Spatial distribution pattern
  • Rural Regions Maragheh Township
احمدی فرد, نرگس. (1400). تحلیل تطبیقی از تفاوت های فضایی گذران اوقات فراغت در مناطق کلانشهر تهران (نمونه موردی: منطقه 19 و 22). نشریه گردشگری شهری, 8(4), -. doi: 10.22059/jut.2022.317459.873
دنیائی داریان, مجتبی, ریاحی, وحید. (1400). بررسی و تحلیل فضایی مکانی تغییرات کاربری اراضی (نمونه موردی:شهرستان آذرشهر). جغرافیا و روابط انسانی, 3(4), 183-200.
رکن الدین افتخاری, عبدالرضا, پورطاهری, مهدی, درخشان, مهدی. (1399). تحلیلی بر توزیع فضایی بازی های بومی و محلی در نواحی روستایی مطالعه موردی : روستاهای بخش خورش رستم. گردشگری و توسعه, 9(1), 235-251. doi: 10.22034/jtd.2020.110329.1265
رفیعی, مهران, خطیبی, سید محمد رضا, داوودپور, زهره. (1399). تبیین مفهوم پیراشهری و عوامل مؤثر د‌ر ایجاد‌ و توسعۀ آن. باغ نظر, 17(92), 29-50. doi: 10.22034/bagh.2020.194075.4215
فرضی زاده, زهرا, بابایی, محبوبه. (1396). بررسی وضعیت اوقات فراغت زنان در جامعۀ روستایی (مطالعۀ موردی: روستای حسن‌آباد سنجابی در شهرستان دلفان). زن در توسعه و سیاست, 15(1), 101-122. doi: 10.22059/jwdp.2017.61989
مافی, عزت الله, خاکپور, براتعلی, کارگز, رضا, قاسمی, مریم. (1395). مبلمان شهری و گذران اوقات فراغت شهروندان (مطالعه موردی پارک های شهر سبزوار). علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی), 12(24), 94-109.
طاهری, اسکندر, جمشیدیان, لیلا, ترکفر, احمد, مقدسی, مهرزاد. (1400). تاثیر میزان مشارکت در فعالیت‌های ورزشی اوقات فراغت بر توانمندی اجتماعی و رشد اجتماعی. مطالعات روانشناسی ورزشی, (), -. doi: 10.22089/spsyj.2020.9600.2060
شیرمحمدیان, شارین, عزیزی, شادی. (1399). شناسایی عوامل مؤثر بر کیفیت فراغت زنان از دیدگاه کنش متقابل در مراکز چندمنظوره شهری (مطالعه موردی: مرکز چندمنظوره کوروش). هویت شهر, 14(2), 95-108. doi: 10.30495/hoviatshahr.2020.15021
ربانی رسول و شیری،حامد.(1388). اوقات فراغت و هویت اجتماعی ( بررسی جامعه شناختی الگوهای گذران اوقات فراغت جوانان در تهران)، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دوره دوم، شماره 8، زمستان 1388،صص 242-209.
سازمان ملی جوانان.(1381). پروژه بررسی وضعیت اوقات فراغت جوانان، انتشارات سازمان ملی جوانان، تهران.
شاطریان،محسن، اشنویی،امیر وگنجی پور، محمود.(1391). تحلیل فضایی نحوه و میزان گذران اوقات فراغت(نمونه موردی بافت قدیم و بافت جدید شهر کاشان)،فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی-فرهنگی، سال اول، شماره اول.
مرکز آمار ایران،شناسنامه آبادی های شهرستان مراغه، سال 1395.
Roberts, K, (1999), The Pluralist Scenario, Sociology of Leisure, eds: C.Critcher, P. Bramham and A. Tomlinson, London and  New York E and FN Spon and Routledge.
Wenger, Lisa & Alen J. Flisher &Martie Muller & Carl, Lombard (2006), Leisure Boredom and Substance Use among High School Students in South Africa, Journal of leisure Research, vol.38, No.2, P.249-266
Torkildsen, George, (2005), Leisure and Recreation Management, London: Routledge.
alibeygi J, ghasemi Y, mahdizadeh H. Measurement & assessment of quality of life in rural settlements (Case Study: Rural district of zangvan, Ilam province). scds. 2017; 5 (4) :187-214
Edwards, M. B., & Matarrita-Cascante, D. (2011). Rurality in leisure research: A review of four major journals. Journal of Leisure Research43(4), 447-474.
Biernat, E., Bartkiewicz, P., & Buchholtz, S. (2017). Are structural changes in Polish rural areas fostering leisure-time physical activity? International journal of environmental research and public health14(4), 372.
Hendry, L. B., Kloep, M., Espnes, G. A., Ingebrigtsen, J. E., Glendinning, A., & Wood, S. (2002). Leisure transitions-a rural perspective. Leisure Studies21(1), 1-14.