تحلیل فضایی شاخص های کمی و کیفی مسکن در سطح نواحی شهر ایذه

نوع مقاله : مقاله مستخرج از پایان نامه

نویسندگان

1 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه پیام نور ، تهران، ایران.

2 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

3 دانشجوی دوره دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

روند شتابان شهرنشینی و رشد جمعیت در سه دهه گذشته در کشورهای در حال توسعه و به ویژه در کشور ایران، مسائل بسیاری در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی به همراه داشته است و تهیه برنامه ای جامع در بازار مسکن را ضروری ساخته است. برای چنین برنامه ای شاخص های مسکن و ارزیابی آنها ابزار مناسبی جهت سنجش نیازهای بخش مسکن در کشور است.هدف اصلی این پژوهش تحلیل فضایی شاخص های کمی و کیفی مسکن در سطح نواحی شهر ایذه می باشد. پژوهش حاضر از نظر ماهیت، نظری – کاربردی و از لحاظ روش مطالعه، توصیفی – تحلیلی است. برای سنجش تفاوت بین نواحی 5 گانه شهر ایذه از 9 شاخص کمی و کیفی مسکن بهره گرفته شده است. سپس بعد از جمع آوری اطلاعات و داده های آماری، از تکنیک تصمیم گیری تاپسیس فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده شده است. در مدل تصمیم گیری تاپسیس فازی، ناحیه 2 و 3 با وزن 582/0 و 588/0 در سطح برخوردار، ناحیه4 با وزن 392/0 نیمه برخوردار و نواحی 1 و 5 با وزن 368/0 و 364/0 در سطح برخورداری کم قرار گرفته اند. بصورت کلی نتیجۀ نهایی این پژوهش، عدم انطباق توزیع شاخص­های کمی و کیفی مسکن در سطح نواحی شهر ایذه را نشان می دهد. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Spatial analysis of quantitative and qualitative indicators of housing, in the city of Izeh

نویسندگان [English]

  • Ali reza Sayaf Zadeh 1
  • Mojtaba Moradi 2
  • Nabi Hosseini Shah Parian 3
1 Associate Professor in Geography, Payame Noor University, Tehran, Iran
2 M.A. in Geography and Urban Planning, Payame Noor University, Tehran, Iran.
3 PhD student in Geography and Rural Planning,,Faculty of Letters and Humanities ,University of Tabriz, Tabriz, Iran
چکیده [English]

The accelerating rate of urbanization and population growth in the past three decades in developing countries, especially in Iran, has brought many issues in social, economic and political aspects, and made it necessary to urban managers to prepare a comprehensive plan in the housing market. For such a program, assessing the housing indicators is a necessary tool to estimate the needs of housing sector in the country. Aim of this study is accomplish the spatial analysis of quantitative and qualitative indicators of housing in city of Izeh. Research method is theoretical-applied, based on the goals, and descriptive-analytical, based on data gathering. To measure the difference between the five regions of the city , 9 quantitative and qualitative indicators of housing have been applied. Then, after collecting information and statistical data, the fuzzy TOPSIS decision-making technique and GIS were used. In the fuzzy TOPSIS decision model, zones 2 and 3 with weights of 0.582 and 0.588 estimated as rich, zones 4 with weights of 0.392 and was semi rich, and zones 1 and 5 with weights 0.368 and 0.364 were poor. In general, the final result of this study shows the mismatch between the distribution of quantitative and qualitative indicators of housing in the regions of city of Izeh .

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spatial Analysis
  • Quantitative and Qualitative Indicators of Housing
  • Fuzzy TOPSIS Technique
  • Izeh City Regions
ابراهیم زاده، عیسی، قاسمی، عزت الله (1394)، ارزیابی شاخص های کالبدی مسکن با رویکرد توسعه پایدار، موردی: شهر سامان، فصلنامه مطالعات شهری – منطقه ای، سال7، شماره 26، صص104-84.
پورمحمدی، محمدرضا، معبودی محمدتقی، حکیمی، هادی (1395)، بررسی و رتبه بندی مناطق شهری براساس شاخص های مسکن (موردی: ایران)، فصلنامه مجلس و راهبرد، سال24، شماره91، صص342-320.
حسین پور، مازیار (1396)، ارزیابی شاخص های کالبدی مسکن با وریکرد توسعه پایدار (موردی: مناطق 2 و 4شهرتبریز)، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز.
حکمت نیا، حسن، انصاری، ژینوس (1391)، برنامه ریزی مسکن شهر میبد با رویکرد توسعه پایدار، نشریه پژوهش های جغرافیای انسانی، دورخ 44، شماره 79، صص207-191.
خوانین زاده، فرزانه (1396)، ارزیابی کالبدی شاخص های مسکن با رویکرد توسعه پایدار در نواحی نه گانه شهر یزد، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه یزد.
خورسندی، آتنا، ارسطو، بهروز، صنایعی، رضا (1398)، بررسی شاخص های کالبدی مسکن در توسعه سکونتگاه های شهری (موردی: شهر سمنان)، فصلنامه سپهر، دوره 10، شماره2، صص69-53.
رضایی، سهیلا، احمدی، حسن (1399)، تحلیل و ارزیابی شاخص های کمی و کیفی مسکن در شهرستان های استان اصفهان، فصلنامه آمایش محیط، دوره13، شماره49، صص23-44.
رفیعیان، مجتبی، مولودی، جمشید (1390)، رویکردها و روش های سنجش کیفیت محیط مسکونی شهری، چاپ اول، نشر آذرخش.
روستایی، شهریور، حکیمی، هادی، علیزاده، شیواه (1399)، سنجش عدالت فضایی شاخص های کمی و کیفی مسکن در حوزه های شهری ارومیه، مجله پژوهش های جغرافیای انسانی، دوره 52، شماره3، صص1029-1009.
زنگانه، احمد، فرهادی، جوان (1395)، سنجش کیفیت واحدهای مسکونی با استفاده از روش ویکور، موردی: شهر مشهد، فصلنامه خراسان بزرگ، سال7، شماره 23، صص23-7.
شمس، مجید، رحمانی، امیر، مسلسل، عبدالله (1394)، ارزیابی توسعه یافتگی بخش مسکن در سطوح ناحیه ای با بهره گیری از مدل تحلیل عاملی، موردی: استان همدان، فصلنامه پژوهش های جغرافیای انسانی، دوره47، شماره3، صص505-493.
شیخ الاسلامی، علیرضا، تحویلدار، عرفان، کمالوند، شیما (سنجش و ارزیابی شاخص های کمی و کیفی مسکن (مطالعه موردی: شهرکرمانشاه مسکن مهر دولت آباد)، دومین همایش ملی معماری، فرهنگ و مدیریت شهری.
عزیزی، محمد مهدی (1383)، جایگاه شاخص های مسکن در برنامه ریزی مسکن، نشریه صفه، سال12، شماره34.
کوچکیان، مسعود، سیمون، آیوازیان، داراب، دیبا (1396)، بار تعریف مفهوم مسکن و سکونت براساس مؤلفه های اقتصادی و اجتماعی، مجله مدیریت شهری، دوره 16، شماره49، صص286-263.
مرادی، اسکندر، گلچینی، سحر، خضرنژاد، پخشان (1397)، بررسی تطبیقی تحول شاخص های مسکن نقاط شهری استان کردستان و کشور ایرانی طی دوره 1390-1345، فصلنامه برنامه ریزی منطقه ای، سال8، شماره پیاپی 30، صص66-51.
ملکی، سعید (1389)، بررسی وضعیت شاخص های اجتماعی مسکن در مناطق روستایی شهرستان اهواز , مجله مسکن و محیط روستا،  شماره 129 , صفحه 32 - 49.
ملکی، سعید، شیخی، حجت (1388)، بررسی نقش شاخص های اجتماعی مسکن در سطح استان های کشور با استفاده از روش شاخص ترکیبی توسعه انسانی، شماره 127 , صفحه 94 - 107.
هادی زاده زرگر، صادق، امری، وحید، مسعود، محمد (1392)، سنجش توسعه یافتگی مناطق شهری اصفهان در بخش مسکن، مجله مطالعات و پژوهش های شهری و منطق ای، سال5، شماره17، صص85-100.
King, P. & Aldershot, A.(2005). "A Social Philosophy of Housing"Habitat International, vol, 29, PP.603-611.
UN- HABITAT. (2005). Urban Indicators Guidelines, United Nations Human Settlements Programme: 1- 43.