نوع مقاله : مقاله مستقل پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی، جغرافیای انسانی شهری، آزاد اسلامی ،اهواز، ایران

2 کارشناس ارشد، جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی،اهواز، ایران

چکیده

زمینه و هدف: رشد شهری در قرن بیستم سهم جمعیت شهرنشین را به شدت افزایش داد وشهرنشینی را به شیوه غالب زندگی تبدیل کرد.امروزه با گسترش و پیچیدگی نظام شهری و شهرنشینی، دولتمردان و مسئولین دیگربه تنهایی قادر به کنترل و هدایت جوامع شهری و پاسخ به نیازهای روزافزون توسعه شهری نیستند. در این حالت فرایندی از همیاری دولت، بخش عمومی، جامعۀ مدنی و بخش خصوصی شکل می گیرد که حکمروایی شهری نامیده می شود.این پژوهش با هدف تحلیل تطبیقی حکمرانی خوب شهری(مطالعه موردی مناطق 4 و5 شهر اهوازانجام شده است.
روش بررسی: تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش از نوع تحقیقات توصیفی  تحلیلی می باشد. جمع آوری داده و اطلاعات به روش اسنادی، کتابخانه ای و پیمایشی صورت گرفته است. در این راستا،جامعه و حجم نمونه 30 نفر ازکارشناسان و خبرگان شاغل در شهرداری مناطق 4 و 5 است. برای وزن دهی و رتبه بندی شاخص‌ها از تحلیل سلسله مراتبی(AHP) و برای جهت تجزیه و تحلیل اماری آزمون T استفاده شده است.
یافتهها و نتیجهگیری یافته ها نشان می دهدکه منطقۀ 4 به عنوان یک منطقۀ برخوردار و منطقۀ 5 به عنوان منطقۀ کم برخوردار است. بررسی شاخص های حکمروایی خوب شهری در این مناطق از شهراهوازنشان می دهد که حد مطلوبیت وضعیت حکمروایی خوب شهری در منطقۀ 5 کمتر از حد متوسط بوده است. نتایج حاصل از تحلیل برای رتبه بندی مناطق نشان می دهد که منطقۀ 4 وضعیت بهتری داشته و منطقۀ 5به عنوان منطقۀ کم برخوردار در اولویت اول برای بهبود شرایط اجرای حکمروایی خوب شهری است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Comparative analysis of good urban governance (case study of regions 4 and 5 of Ahvaz city)

نویسندگان [English]

  • Nassim Esapour 1
  • Mohammad Rajabi 2
  • Sima Karimi Motlagh 2

1 Bachelor human-urban geography, Azad Islami, Ahvaz, Iran

2 MA, Geography and Rural Planning, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran

چکیده [English]

Background and Aim: Urban growth in the 20th century greatly increased the share of the urban population and turned urbanization into the dominant way of life. Today, with the expansion and complexity of the urban system and urbanization, statesmen and other officials alone are able to control and guide urban communities and respond to the ever-increasing needs of development. They are not urban. In this case, a process of collaboration between the government, the public sector, civil society and the private sector is formed, which is called urban governance.
 Methods: This research was conducted with the aim of comparative analysis of good urban governance (case study of areas 4 and 5 of Ahvaz city). It is practical and in terms of the method, it is descriptive and analytical research. Data and information collection has been done by documentary, library and survey methods. In this regard, the community and sample size of 30 experts and experts working in the municipality of regions 4 and 5 For weighting and ranking indicators, hierarchical analysis (AHP) was used, and for statistical analysis, T-test was used.
Findings and Conclusion: The findings show that region 4 is a rich region and region 5 is a low region. The examination of the indicators of good urban governance in these areas of Shahr-e-Hawaz shows that the level of desirability of the state of good urban governance in region 5 was lower than the average level. The results of the analysis for the ranking of regions show that region 4 had a better situation. And region 5, as a less privileged region, is the first priority for improving the conditions for implementing good urban governance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • governance
  • good urban areas 4 and 5
  • Ahvaz city
.آدینه وند، علی اصغر، حاجی زاده، مریم  و قدمی، مصطفی(1392) بررسی عملکرد شهرداری در چهارچوب حکمرانی خوب شهری؛ نمونه مورد مطالعه شهر بابلسر، مدیریت شهری،شماره 31، بهار و تابستان،صفحات 64-41
2.ابدالی،افشار،ذبیحی،حسین و ماجدی،حمید(1398)تبیین چارچوب مفهومی حکمروایی خوب شهری مبتنی بر مدیریت یکپارچه شهری(نمونه موردی: کلان شهر تهران)،فصلنامه علمی پژوهشی - نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال دوازدهم، شماره اول،زمستان،صفحات309-293
3.ابراهیم زاده، عیسی، و اسدیان، مرتضی(1392) تحلیل و ارزیابی میزان تحقق پذیری حکمروایی خوب شهری در ایران؛ موردشناسی شهر کاشمر، جغرافیا و آمایش شهری،شماره 6،صفحات30-17
4.اکبری،غضنفر(1386) سرمایه اجتماعی و حکمرانی شهری، فصلنامه جستارهای شهرسازی، شماره25-24
5.بابایی مراد،بهناز(1401) «ارزیابی عملکرد مدیریت شهری در چهارچوب حکمرانی خوب و ارتباط آن با کیفیت زندگی شهری و سرمایه اجتماعی»، معماری و شهرسازی آرمان شهر،شماره 39،تابستان،صفحات238-227
6.برک پور، ناصر، اسدی، ایرج(1386) مدیریت وحکمرانی شهری، شهرداریها، چاپ سوم، تهران
7.برک پور، ناصر(1381) گذار از حکومت شهری به حاکمیت شهری، پایان نامه دکتری شهرسازی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران
8.تار محمدی قورچی،زهرا،عبدالله زاده،غلامحسین،شریف زاده،محمد شریف و قزل،عبدالوهاب(1397)ارزیابی کاربرد حکمروایی شایسته در مدیریت مشارکتی آب،همایش کنفرانس بین المللی مهندسی کشاورز و منابع طبیعی،دوره برگزاری 4
9.تقوایی،علی اکبر و تاجدار،رسول­(1388)درآمدی بر حکمروایی خوب شهری در رویکردی تحلیلی،مدیریت شهری،شماره23،صفحات58-45
10.توکلی،هانیه و مومنی،مهدی(1395) «بررسی میزان تحقق پذیری شاخص های حکمروایی خوب شهری با تاکید بر کیفیت زندگی شهری(مطالعه موردی مناطق1،7 و22)»، فصلنامه مطالعات مدیریت شهری سال هشتم، شماره بیستم و ششم،تابستان،صفحات20-1
11.حاتمی نژاد،حسین،مزیدی،سیده فاطمه و فرهادی،ابراهیم (1400) «بررسی و تحلیل وضعیت حکمروایی شهری در منطقه 22 شهر تهران»، فصلنامه چشم انداز شهرهای آینده، دوره دوم، شماره­چهارم، پیاپی(8)،زمستان،صفحات40-25
12.حشمت زاده، محمدباقر،محمد حاجی یوسفی، اکبر  و طالبی، محمدعلی(1396) بررسی موانع تحقق حکمرانی خوب در فرهنگ سیاسی ایران، جستارهای سیاسی معاصر،شماره 1،صفحات 24-1
خسروی،سعید،احمد،حمید و کشیشیان سیرکی،گارینه­(1399) «واکاوی شاخص های مؤثر بر حکمرانی خوب شهری در شهر زاهدان»، فصلنامه جامعه شناسی سیاسی ایران، سال سوم، شماره اول (پیاپی9)­، بهار صفحات275-243
13.خمجانی،شبناز،سرور،رحیم،امیرعضدی،طوبی و اربابی سبزواری،آزاده (1401)«تحلیل تطبیقی حکمروایی خوب شهری (مطالعۀ موردی: مناطق 2 و 10 شهر تهران»، فصلنامه جغرافیا، دورۀ 20 ، شمارۀ 72 ، بهار،صفحات94-79
14.دباغ،سروش و نفری،ندا(1388) تبیین مفهوم خوبی در حکمرانی خوب ،مدیریت دولتی،شماره 3،صفحات18-3
15.رهنما، محمد رحیم، مافی، عزت اله، اسدی، روح اله(1389) تحلیل جایگاه حکمروایی خوب شهری درمشهد با الگوی SWOT، مجله جغرافیا وتوسعه ناحیه ای، شماره 15،صفحات224-197
16.زهیری،علیرضا(1393)نسبت سنجی بوم شناسانه الگوی حکمرانی خوب، علوم سیاسی،شماره 66،صفحات111-87
17.زویداویان زیاری،حمیده(1402) نقش چالش های مدیریت شهری بر توسعه شهراهواز،پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری گرایش محیط زیست شهری به راهنمایی دکتر پرویز سلیمانی مقدم، دانشگاه پیام نورمرکز اهواز
18.شریف زادگان،محمد حسین،فتحی،حمید،و ملک پور اصل،بهزاد (1395) حکمروایی خوب، نهادسازی برای توسعه: آموزه هایی از سطح ملی تا شهری و تجربه ای از ایران،انتشارات دانشگاه شهید بهشتی،چاپ اول
19.شریفیان ثانی، مریم(1380)سرمایه اجتماعی مفاهیم اصلی و چهارچوب نظری، فصلنامه علمی پژوهشی مددکاری اجتماعی شماره 8 تهران: دانشگاه علوم بهزیستی
20.صالحی،رضا،نعمتی،مرتضی و امانپور،سعید(1393) بررسی سازوکار تأثیرگذاری شاخص­های سرمایه اجتماعی در حکمروایی مطلوب شهری با استفاده از Amos نسیم شهر، مجله علمی پژوهشی برنامه ریزی فضایی، سال4،شماره 1،صفحات24-1
21.عابدی، شهلا(1401)ارزیابی تأثیر بازپیرایی بلوار اصلی شهرک دانشگاه اهواز بر میزان پیاده‌مداری شهروندان، ­پایان‌نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد جغرافیا برنامه‌ریزی شهری - آمایش شهری، به راهنمایی دکتر زهرا خزائی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
22.فیروزی، محمدعلی، و علیزاده، هادی(1396) تحلیل و پیش بینی تحقق رویکرد حکمروایی شهری در مدیریت شهری اهواز،فضای جغرافیای،شماره 58، صفحات284-265
23.قاسمی، ابوالفضل،قزل سفلی،محمد تقی و مسلمی مهنی،یوسف(1399)حکمرانی خوب شهری به منزله مرجعیت سیاستگذاری شهری؛تحلیل محتوای برنامه پنجم و ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه مجلس و راهبرد، سال بیست وهفتم، شماره یکصدویکم، بهار،صفحات221-195
24.کاظمی،حیدر و رحمانی،بیژن(1399)ارزیابی حکمرانی خوب شهری برای شهرهای ایران مطالعه موردی: شهر اهواز»، فصل نامه آمایش محیط، شماره 48 ، بهار،صفحات108-89
25.کاظمیان، غلامرضا، صالحی، اسماعیل، ایازی، محمدهادی،­نوذرپور، علی،­ایمانی­جاجرمی، حسین، و سعیدی رضوانی، نوید(1392) مدیریت شهری: مبانی و حوز­ه ها­تهران:انتشارات­تیسا
26.کاظمیان،غلامرضا، 1395،درآمدی بر الگوی حکمروایی شهری، در اندیشه های نو در مدیریت و حکمروایی شهری به کوشش جواد مهدی زاده،تهران: انتشارات آگاه
27.کرکه آبادی، زینب، میرزایی، منیر(1394) بررسی شاخص های حکمروایی شهری و سرمایه اجتماعی درشهرهای ایران، اولین همایش پژوهش های کاربردی در علوم جغرافیایی سمنان، گروه جغرافیایی دانشگاه آزاد اسلامی سمنان
28.کمیجانی،اکبر و سلاطین،پروانه(1387)تاثیر حکمرانی خوب بر رشد اقتصادی در گروه­کشورهای منتخب (OPEC)و(OECD) مدل سازی اقتصادی،شماره 6،صفحات 24-1
29.مرتضوی،مهدی(1394)مدیریت محلی و حکمروایی شهری با نگاهی به ساختار مدیریت شهری ژاپن، کره جنوبی، ترکیه و فرانسه تهران، مرکزمطالعات و برنامه ریزی شهر تهران،
30.موحد،علی،قاسمی کفرودی،سجاد،کمانرودی،موسی و ساسان پور،فرزانه(1394) بررسی توسعه محله های شهری با تأکید بر الگوی حکمروایی خوب شهری: منطقه 19 تهران. برنامه ریزی و آمایش فضا.­دوره 19، شماره 1،صفحات179-147
31.نوبری، نازک، رحیمی، محمد(1389) حکمرانی خوبی شهری یک ضرورت تردید ناپذیر، مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران دانش شهر، شماره  11
32.Abdellatif, Mohamad (2003), Good Governance and its Relationship to Democracy and Economic Development, Ministry of Justic Republic of Korea, pp. 1-27.
33.Cave, R.W. 2005. Encyclopedia of the city, London & New York
34.Gjerde, M. & de Sylva, S. (2018) Governance and recovery: comparing recent disaster recoveries in Srilanka and New Zealand, Procedia engineering, Vol.212, pp.527-534.
35.Healey, P. (2015) Planning theory: the good city and its governance, International Encyclopedia of the social & Behavioral Sciences (second edition), pp..202-207.
36.Lupala, J. M. 2015. “Urban governance in the changing economic and political landscapes: A comparative analysis of major urban centres of Tanzania”. Current Urban Studies (3): 147-160.
37.Popovych, O. (2008) Good Governance and Policy Addressing Poverty Alleviation in Ukraine for the requirement to obtain the Degree of Masters of Science, University of Twente.
38.Sheng, Y. K. (2010). Good urban governance in Southeast Asia. Journal of Environment and Urbanization ASIA, 1(2), 131–147.
39.UNDP ،(2001)"what is good Governance" ،at PAPP list of projects contact us ،online at http:/Papp. Undp. org. governance/about. Ht, UNDP/ Governance Unit Jakarta. Introducing Good Local Governance, the Indonesian Experience.
40.Yousaf, M., Ihsan, F., & Ellahi, A. (2016). Exploring the impact of good governance on citizens' trust in Pakistan. Government Information Quarterly, 33(1), 200-209.