نوع مقاله : مقاله مستقل پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکدة علوم جغرافیایی و برنامه‌ریزی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

چکیده

تهیه و اجرای طرح هادی روستایی با بیش از سه ده سابقه در ایران از اساسی‌ترین اقداماتی است که به‌منظور توسعه روستاها در ایران اجرا شده‌است، بررسی اثرات اجرایی آن‌ها در ابعاد گوناگون، موضوع مهمی است که می‌تواند پیامدهای اجرای طرح هادی را در روستا مشخص کند. در همین راستا؛ هدف پژوهش حاضر ارزیابی اثرات اجرای طرح های هادی روستایی و نقش آن در توسعه روستایی ، روستاهای شهرستان کرمانشاه است. و از نظر هدف‌گذاری کاربردی و از نظر روش‌شناسی به صورت توصیفی- تحلیلی است. در روند تهیه و تولید داده‌ها ابتدا عوامل مؤثر بر اجرای طرح هادی روستایی بر شهرستان‌ کرمانشاه با تاکید بر نقش آن در توسعه روستاهای شهرستان کرمانشاه با استفاده از نظرات 15 نفر از متخصصین این موضوع کارشناسان روستایی،دهیاران از طریق روش دلفی شناسایی شده‌است. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات4شاخص
( کالبدی،اقتصادی،اجتماعی فرهنگی و زیست محیطی) و 12زیر شاخص به عنوان عوامل تاثیرگذار قوی بر توسعه روستاهای شهرستان کرمانشاه باتاکید بر اجرای طرح هادی روستایی ازمدلسازی تفسیری-ساختاری ISM وسپس با نرم افزار میک‌مک بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش نشان دادعوامل افزایش مشارکت‌پذیری درروستا، افزایش کیفیت معابر وساماندهی جوی ها و نهرها جز تأثیرگذارترین مؤلفه‌ها و عامل حفظ سنت‌های بومی و محلی جزء تأثیرپذیرترین عوامل به شمار می‌آیند.وشاخص کالبدی ازبین شاخص های مورد بررسی مهمترین شاخص دراجرای طرح های هادی روستایی و نقش آن درتوسعه روستایی در روستاهای شهرستان کرمانشاه می‌باشد.همچنین نتایج حاصل ازمیک مک نشان میدهد که بجز دو عامل افزایش کیفیت معابرو کاهش انگیزه مهاجرت همه عوامل جزمتغیرهای پیوندی میباشند

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evaluating the effects of implementation of rural Detailed plan and its role in rural development(case example: villages of Kermanshah)

نویسندگان [English]

  • amirali zolfaghari 1
  • Sareh Rezaie Es haghvandi 2

1 PhD in Geography and Rural Planning, Faculty of Geographical Sciences and Planning, Isfahan University, Isfahan, Iran

2 PhD student of geography and urban planning, Faculty of Planning and Environmental Sciences, Tabriz University, Tabriz, Iran.

چکیده [English]

The preparation and implementation of the rural leadership plan with more than thirty records in Iran is one of the most basic measures that have been implemented for the development of villages in Iran. Examining their implementation effects in various dimensions is an important issue that can Determine the consequences of the implementation of Hadi's plan in the village
The purpose of the current research is to evaluate the effects of the implementation of rural leader projects and its role in rural development in the villages of Kermanshah. And it is practical in terms of targeting and descriptive-analytical in terms of methodology. In the process of preparing and generating data, firstly, the factors affecting the implementation of the rural guide project in Kermanshah city, emphasizing its role in the development of villages in Kermanshah city, were identified using the opinions of 15 experts on this subject, rural experts, villagers through the Delphi methodIt is In order to analyze the data of 4 indicators (physical, economic, socio-cultural and environmental) and 12 sub-indices as strong influencing factors on the development of villages in Kermanshah city, with emphasis on the implementation of the rural guide plan, ISM interpretive-structural modeling was used and then with Mic-Mac software. . The results of the research showed that the factors of increasing participation in villages, increasing the quality of roads and organizing streams and rivers are among the most influential factorsand the factor of preserving native and local traditions are among the most influential factorsIt is among the projects of the rural leader and its role in rural development in the villages of Kermanshah cit Also, the results obtained from the MIK show that except for the two factors of increasing the quality of transportation and reducing the motivation to migrate, all the factors are linked variables.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Detailed plan
  • development
  • village
  • ISM
  • MICMAC
  • Kermanshah city
امیری، بابک. (1399). بررسی و ارزیابی طرح هادی روستایی در توسعه گردشگری روستاهای هدف گردشگری شهرستان همدان (مورد مطالعه:روستاهای ورکانه، سیمین و خاکو). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان همدان، مرکز پیام نور ملایر
بهارفر، خدیجه (1400). تاثیر اجرای طرح‌های هادی بر زیبایی منظر روستایی (منطقه مورد مطالعه: شهرستان تایباد)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی.
حکمت یار، طاهره ؛ نویسنده : مکانیکی، جواد ؛ شاطری، مفید .(1400). تحلیل اثرات اجرای طرح‌های هادی روستایی در توسعه مسکن و وضعیت زیست‌محیطی سکونتگاه‌های روستایی (مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان جیرفت)، برنامه ریزی منطقه ای » ، شماره 43، 175 – 184.
خادم حسین، مصطفی (1394).  بررسی اثرات طرح هادی روستایی بر وضعیت زندگی روستائیان در استان قم ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی.
خدایی استیار, حسن, اسدی, علی, امانی, فریده. (1399). تحلیل موانع اجرای طرح هادی در مناطق روستایی شهرستان تبریز. روستا و توسعه, 23(1), 151-173.
خیرآبادی، حمید. (1399). تحلیل پیشران‌های کلیدی اثر‌گذاری طرح‌های هادی بر ارتقای زیست‌پذیری سکونتگاه‌های روستایی (مورد مطالعه: روستاهای شهرستان بیرجند)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی.
درست، سجاد(1392).  ارزیابی اثرات طرح‌های هادی در توسعه روستایی مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان لردگان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه‌ریزی.
ذوالفقاری, امیرعلی, صیدایی, سیداسکندر. (1401). آسیب‌شناسی ساختاری طرح هادی به‌منزلة فراگیرترین طرح توسعة روستایی در ایران نمونه: استان کرمانشاه. جغرافیا و برنامه ریزی محیطی, 33(1), 63-88.
سلیمانی، جمشید. (1392). بررسی عوامل موثر بر تغییر کاربری اراضی در طرح های هادی روستایی (مورد پژوهی: بخش مرکزی شهرستان شاهین شهر و میمه)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان اصفهان، مرکز پیام نور شاهین‌شهر.
 شماعی، ع.، احمد آبادی، ف. و احمد آبادی، ح. (1393): ارزیابی تأثیرات اجرای طرح هادی بر روستا (مطالعه موردی: شهرستان نیشابور)، مجله پژوهش و برنامه ریزی روستایی. ، 3(6)، صص: 75-88.
عزیزی, سمیه, ریاحی, وحید. (1399). ارزیابی اثرات اقتصادی اجرای طرح هادی در سکونتگاه‌های روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان رباط‌کریم). فصلنامه علمی - پژوهشی برنامه ریزی منطقه ای, 10(39), 79-94.
غنی‌زاده جولاندان، شمسعلی (1399).  تحلیل تحولات کالبدی- فضایی روستاهای پیراشهری با تکیه بر اجرای طرح های هادی روستایی (نمونه موردی روستاهای شرق شهر تالش)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان گیلان، مرکز پیام نور بندر انزلی.
فزونی اردکانی، زهرا و حیاتی، داریوش،1390،نقدی بر روند اجرای طرح هادی روستایی با نگرشی به تجربه سپیدان فارس،اولین کنگره ملی علوم و فناوریهای نوین کشاورزی،زنجان.
قاسمی رزوه، احمدرضا (1397). بررسی اثرات اجتماعی و اقتصادی اجرای طرح های هادی بر سکونت گاه­های روستایی (مورد مطالعه: بخش مرکزی شهرستان شاهین شهر و میمه)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان اصفهان، مرکز پیام نور شاهین‌شهر
قرائی، مسعود. (1399). تحلیل اثرات اجرای طرح های هادی بر پایداری سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: دهستان میان ولایت، بخش مرکزی شهرستان مشهد)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی.
قربانیان اناری‌زاده، محمدسجاد (1399). ارزیابی اثرات اجرای طرح هادی روستایی بر توسعه روستایی؛ نمونه موردی روستای نصرآباد شهرستان تفت، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان یزد، مرکز پیام نور رضوانشهر صدوق.
کاظمی، محمد (1393). تاثیر اجرای طرح هادی روستایی بر بهبود سکونتگاههای روستاییان بخش خاوه جنوبی شهرستان دلفان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه گیلان، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی.
گرگیچ، صفر علی(1397). بررسی و تحلیل اثرات اجرای طرح هادی در روستاهای پیرامون شهرها (مطالعه موردی : روستاهای حومه شهر سراوان)،پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، دانشکده جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی.
محمدی، سعدی؛ طالشی، مصطفی؛ رستمی، شاه بختی(1396)،  سنجش عوامل موثر بر ناپایداری سکونتگاه های روستایی در منطقه کوهستانی و پایکوهی زاگرس(مطالعه موردی: روستاهای شهرستان های مریوان و سروآباد)، نشریه مسکن و محیط روستا، شماره 163 .
مولایی هشجین، نصراله. (1386). تحلیلی پیرامون اهداف, ضرورت ها و فرایند تهیه, تصویب و اجرای طرح های هادی روستایی با تاکید بر استان گیلان. مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی (چشم انداز جغرافیایی), 2(4), 103-120.
میکائیل، سیدحنیف (1391). بررسی اثرات اجرای طرح هادی روستایی بر روی روستاهای شهرستان آمل، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی.
وارثی، حمیدرضا، صابری، حمید (1388): ارزیابی طرح های هادی روستایی در توسعه کالبدی روستاها (مطالعه موردی روستاهای استان اصفهان)، مجموعه مقالات اولین همایش ملی مسکن و توسعه کالبدی روستاها، زاهدان، 1-5.
Deputy of Rural Civil Engineering (2018): Evaluating the Impact of Rural Conductor Plans, Islamic Revolution Housing Foundation Publication, Tehran.
Gibson, K., Cahill, A., & McKay, D. (2010), Rethinking the dynamics of rural transformation: performing different development pathways in a Philippine municipality. Transactions of the Institute of British Geographers, 35(2), 237-255.
Housing Foundation of Islamic Revolution (2019): Status of Conducted Study and Implemented Country Plans, Deputy of Rural Development, Tehran.
Liu, Y.S. (2007). Rural transformation development and new countryside construction in eastern coastal area of China. Acta Geographica Sinica, 62: 563-570.
Mohammadi Yeganeh, B., Nabati, A., and Cheraghi, M. (2012): Explaining the Effects of Conducting a Plan on Improving the Quality of Life in Rural Areas (Case Study: Korani Village - Bijar County), Journal of Housing and Rural Environment, 40(139), pp: 99-112.
Visser, O., Mamonova, N., & Spoor, M. (2012), Oligarchs, megafarms and land reserves: understanding land grabbing in Russia. The Journal of Peasant Studies, 39(3-4), 899-931.